عایق و روکش مختلف سیم و کابل به دلایل بسیاری ضروری و واجب است. جلوگیری از هدایت جریان برق به خارج از کابل و ایجاد ایمنی و محافظت از کابل در برابر ضربات و فشارهای مکانیکی از مهم‌ترین دلایل آن است. علاوه بر این، عایق باید ضخامت کافی، انعطاف‌پذیری و در صورت لزوم قابلیت ارتجاعی داشته باشد. غلاف کابل بیرونی‌ترین لایه است و از عایق در برابر عوامل محیطی و مکانیکی حفاظت کرده و از جنس‌های مختلفی مانند PVC، سرب، آلومینیوم یا فولاد ساخته شده است. عایق برق در کابل‌ها از خسارات و آسیب‌های ناشی از اتصال کوتاه و تماس فیزیکی با دست جلوگیری می‌کند. برای آشنایی با عایق‌ها و روکش‌های مختلف سیم و کابل تا انتهای مقاله با پارس تکین همراه باشید.
چرا سیم و کابل باید عایق داشته باشد؟
عایق‌بندی برای هر محصولی که انرژی الکتریکی دارد، بسیار ضروری است. این عمل به امنیت محصولات الکتریکی کمک کرده و جلوی خطراتی نظیر برق‌گرفتگی را می‌گیرد. عایق‌بندی از سیم و کابل در برابر آسیب‌های محیطی محافظت می‌کند. عایق‌بندی، جریان بین کنداکتورها و زمین را محدود می‌کند. کنداکتورها عموماً از فلزاتی مانند آلومینیوم و مس ساخته شده که به‌خوبی جریان الکتریکی را انتقال می‌دهند.
برای عایق‌بندی سیم و کابل، معمولاً از موادی مانند PVC، پلاستیک و یا لاستیک استفاده می‌شود. این مواد مقاومت بالایی در برابر جریان الکتریکی دارند و انرژی به‌درستی در مسیر خود منتقل می‌شود. به‌طورکلی، عایق‌بندی امنیت و عملکرد محصولات الکتریکی را بهتر می‌کند.
انواع عایق‌ها و روکش‌های مختلف سیم و کابل
عایق سیم و کابل نقش مهمی در جلوگیری از هدایت جریان الکتریکی و همچنین مقاومت بسیار خوبی در برابر عوامل مکانیکی دارد. ضخامت عایق‌بندی باید حتماً به مقدار استاندارد تعیین شود تا کابل از نظر ایمنی و عملکرد بهینه باشد. همچنین بر روی کابل‌های برق لایه‌ای محافظ به نام غلاف قرار می‌گیرد که جنس آن بسته به شرایط محیطی و نیازهای کاربرد متفاوت است. غلاف PVC، آلومینیوم، سرب یا فولاد، هر یک از این جنس‌ها ویژگی‌های مختلفی دارند و طبق نوع و محل استفاده کابل انتخاب می‌شوند.
• روکش PVC
روکش PVC یکی از پرطرف‌دارترین انواع روکش‌ها در بازار امروز است و به طور گسترده در صنایع کابلی و سیم‌ها استفاده می‌شود. PVC نام علمی آن پلی‌وینیل‌کلراید است و به دلیل خواص مقاومتی بالا، برای محافظت از کابل در برابر خوردگی و حرارت مناسب است.
این روکش به طور خاص در سیم‌کشی داخلی خودروهای سواری استفاده می‌شود، زیرا دماهای منفی تا صفر درجه را به‌راحتی تحمل می‌کند. بااین‌حال، مقاومت و عملکرد نهایی کابل تا حد زیادی به کیفیت هادی نیز وابسته است. به‌عبارت‌دیگر، استفاده از یک هادی با جنس مناسب نیز اهمیت بالایی دارد تا بتوان از مزایای کامل روکش PVC استفاده کرد.
بیشتر بخوانید = صفر تا صد اطلاعات راجب روکش کابل و سیم که باید بدانید!!
• کابل‌های سیلیکونی
کابل‌های سیلیکونی به‌عنوان کابل‌های نسوز شناخته می‌شوند و از محبوب‌ترین گزینه‌ها در بین مصرف‌کنندگان هستند. این کابل‌ها از روکش سیلیکونی ساخته شده‌اند و خواص مقاومتی بالا دارند. کابل‌های سیلیکونی به‌صورت تک‌لایه یا چندلایه تولید شده و اغلب برای شرایط کاری با دماهای بالا مناسب هستند.
این کابل‌ها قابلیت تحمل دمای بسیار بالا را دارند و به‌راحتی در شرایط کاری گرم و داغ استفاده می‌شوند. ازاین‌رو، اگر شما در محیطی کار می‌کنید که دماها به طور متناوب بالا می‌رود، استفاده از کابل با روکش سیلیکونی بهترین گزینه خواهد بود.
علاوه بر خاصیت نسوزی، کابل‌های سیلیکونی دارای وزنی بسیار کمتر نسبت به سایر انواع کابل هستند که این ویژگی باعث شده جابه‌جایی آن‌ها بسیار آسان و ساده باشد. به‌علاوه، این کابل‌ها دارای خواص دیگری نیز هستند که آن‌ها را برای مصرف‌کنندگان جذاب می‌کند.
به‌طورکلی، کابل‌های سیلیکونی به دلیل خواص مقاومتی، نسوز بودن و کم‌وزن بودن، انتخابی عالی برای سیم‌کشی در شرایط دمایی بالا و محیط‌های بد دسترس هستند.
• کابل‌های PUR (Polyurethane)
کابل‌های PUR (Polyurethane) یکی از کابل‌های پرکاربرد در صنایع مختلف هستند و در صنایع رباتیک، تجهیزات مخابراتی، سیم‌کشی‌های تلفن و رباتیک استفاده می‌شوند. این کابل‌ها ویژگی‌های منحصربه‌فردی دارند و افرادی که در صنایع در حال فعالیت هستند، به طور معمول با این کابل آشنایی دارند. روکش سیم و کابل PUR از پلی‌یورتان ساخته می‌شود که این ماده دارای خواص مانند مقاومت در برابر سایش، روغن، حلال‌ها، و تابش UV است.
برای حل مشکلات مربوط به خرید کابل‌های PUR، با متخصصان صنعتی مشاوره کنید و از منابع قابل‌اعتماد این کابل‌ها را خرید کنید. همچنین کابل، باید با نیازها و استانداردهای موردنظر شما همخوانی داشته باشد.
• کابل‌های PTFE (Polytetrafluoroethylene)
کابل‌های PTFE (Polytetrafluoroethylene) به‌عنوان کابل‌های تفلون شناخته می‌شوند، این کابل‌ها ویژگی‌های منحصربه‌فردی دارند و در بین مصرف‌کنندگان صنعتی بسیار محبوب است. این کابل‌ها به دلیل خصوصیات خاصی که دارند، معمولاً در کاربردهای صنعتی، مخصوصاً در محیط‌هایی با تغییرات دمایی شدید، به کار می‌روند.
روکش سیم و کابل از جنس تفلون (PTFE) در محیط‌هایی با تغییرات دما و خوردگی، بسیار پر کاربرد است. این ویژگی‌ها باعث شده که این کابل‌ها برای استفاده در بخش‌های مختلف یک دستگاه صنعتی، مانند موتورها و سایر تجهیزات، بسیار مناسب باشند. روکش تفلونی از سیم و کابل در برابر خطرات خوردگی و ترک‌خوردگی محافظت می‌کند.
استفاده از مواد باکیفیت در روکش تفلونی باعث شده که این کابل‌ها برای مدت‌زمان طولانی‌تر مقاوم باشند. به‌علاوه، خصوصیات الکتریکی خوبی نیز دارند و این کابل‌ها در بخش‌های حساس صنعتی استفاده می‌شوند. باتوجه‌به خصوصیات منحصربه‌فرد و عملکرد بالای آن‌ها، استفاده از کابل‌های PTFE در صنایع مختلف توصیه می‌شود.
• کابل‌های LSZH (Low Smoke Zero Halogen)
کابل‌های LSZH (Low Smoke Zero Halogen) به‌عنوان کابل‌های بدون هالوژن نیز شناخته می‌شوند. این کابل‌ها از موادی ساخته شده‌اند که فاقد هرگونه عنصر هالوژنی مانند کلر، بروم و فلورین هستند. یکی از ویژگی‌های مهم کابل‌های LSZH این است که در صورت اشتعال، دودی کم تولید می‌کنند و این دودها نیز سمی نیستند. ازاین‌رو، استفاده از کابل‌های LSZH در محیط‌هایی که تهویه کافی ندارند مثل اتاق‌های سرپوشیده، اتاقک‌های هواپیما، تونل‌ها و غیره بسیار مناسب است.
علاوه بر این، کابل‌های LSZH به دلیل محافظت از سلامتی عمومی و کاهش خطرات آتش‌سوزی، در صنایع استفاده می‌شوند. این کابل‌ها همچنین به علت سبکی و قابلیت استفاده آسان‌تر نیز موردتوجه قرار می‌گیرند و این ویژگی نیز مزیت دیگر آن است.
انواع روکش برای سیم و کابل چیست؟
در تولید روکش‌های مختلف برای سیم و کابل، از مواد اولیه متنوعی استفاده می‌شود که هر یک ویژگی‌ها و کاربردهای خاصی دارند. در ادامه به برخی از مهم‌ترین انواع روکش‌های سیم و کابل اشاره می‌کنیم:
• روکش‌های ضد حرارت و برودت
این نوع روکش‌ها برای محافظت از سیم و کابل در برابر دماهای بالا و نوسانات حرارتی مناسب هستند. معمولاً از موادی مانند سیلیکون، PVC مقاوم در برابر حرارت، یا روکش‌های خاص حرارتی استفاده می‌شود.
• روکش شیرینگ حرارتی
این نوع روکش برای جلوگیری از انتقال حرارت از یک نقطه به دیگر و کنترل دمای سیم و کابل استفاده می‌شود. معمولاً از مواد عایق حرارتی خاصی مانند PTFE (تفلون) استفاده شده که عایق خوبی در برابر حرارت و فشار است.
• روکش ضدسایش یا جوراب کابل
این نوع روکش برای محافظت از سیم و کابل در مقابل فشار مکانیکی، سایش، خراش و زنگ‌زدگی مناسب است. این روکش از موادی مانند PVC مقاوم، PUR (پلی‌یورتان) و یا مواد خاص ضدسایش استفاده می‌شود.
• نوار فومروکش نسوز سیلیکونی
این نوع روکش برای کابل‌هایی که در معرض دماهای بالا یا حرارت مستقیم قرار دارند، مناسب است. سیلیکون به دلیل مقاومت در برابر دما و انعطاف‌پذیری مناسب، برای این نوع کابل‌ها استفاده می‌شود.
سخن پایانی عایق و روکش مختلف سیم و کابل
عایق و روکش مختلف سیم و کابل نقش بسیار حیاتی دارند. عایق‌ها از جنس‌های مختلفی مانند PVC، PE، XLPE، و PTFE ساخته می‌شوند و باید مقاومت الکتریکی، مقاومت در برابر حرارت و خواص مکانیکی مناسبی داشته باشند تا از تماس مستقیم بین رساناها جلوگیری کنند. هدف اصلی روکش محافظت از عایق اصلی در برابر شرایط محیطی مانند حرارت، فشار، خوردگی، و ضربات است و از موادی مانند PVC، سیلیکون، PUR و مواد بدون هالوژن ساخته می‌شوند. انتخاب مناسب‌ترین عایق و روکش باید باتوجه‌به شرایط کاری و محیطی سیم و کابل باشد تا ایمنی و طول عمر سیم و کابل بیشتر شود.
